pulmoner hipertansiyon ne demek?

Pulmoner Hipertansiyon (PH)

Pulmoner hipertansiyon (PH), akciğerlerdeki atardamarlarda (pulmoner arterlerde) yüksek tansiyon olması durumudur. Normalde, pulmoner arterlerdeki basınç düşük olmalıdır. PH'de ise bu basınç yükselir, bu da kalbin sağ tarafının akciğerlere kan pompalamak için daha fazla çalışmasına neden olur. Zamanla, bu durum sağ kalp yetmezliğine yol açabilir.

Nedenleri:

PH'nin birçok nedeni olabilir ve bazen nedeni bilinmeyebilir. Yaygın nedenler şunlardır:

• İdiyopatik Pulmoner Hipertansiyon (İPH): Nedeni bilinmeyen PH türüdür.
• Kalp Hastalıkları: Konjenital kalp hastalıkları (https://www.nedemek.page/kavramlar/konjenital%20kalp%20hastalıkları) gibi durumlar PH'ye neden olabilir.
• Akciğer Hastalıkları: KOAH (https://www.nedemek.page/kavramlar/koah), interstisyel akciğer hastalıkları (https://www.nedemek.page/kavramlar/interstisyel%20akciğer%20hastalıkları) gibi durumlar PH'ye yol açabilir.
• Bağ Dokusu Hastalıkları: Skleroderma (https://www.nedemek.page/kavramlar/skleroderma) gibi hastalıklar PH riskini artırabilir.
• Karaciğer Hastalıkları: Portal hipertansiyon (https://www.nedemek.page/kavramlar/portal%20hipertansiyon) ile ilişkili PH görülebilir.
• İlaçlar ve Toksinler: Bazı ilaçlar ve toksinler PH'ye neden olabilir.
• HIV Enfeksiyonu: HIV enfeksiyonu olan kişilerde PH riski artmıştır.
• Uyku Apnesi: Tedavi edilmeyen uyku apnesi (https://www.nedemek.page/kavramlar/uyku%20apnesi) PH'ye katkıda bulunabilir.
• Kronik Tromboembolik Pulmoner Hipertansiyon (KTEPH): Akciğerlerdeki kan damarlarında uzun süreli kan pıhtılarının neden olduğu PH türüdür.

Belirtileri:

PH belirtileri genellikle başlangıçta hafif olabilir ve zamanla kötüleşebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Nefes darlığı (https://www.nedemek.page/kavramlar/nefes%20darlığı) (özellikle egzersiz sırasında)
• Yorgunluk (https://www.nedemek.page/kavramlar/yorgunluk)
• Göğüs ağrısı (https://www.nedemek.page/kavramlar/göğüs%20ağrısı)
• Baş dönmesi (https://www.nedemek.page/kavramlar/baş%20dönmesi) veya bayılma
• Ayaklarda veya bacaklarda şişlik (https://www.nedemek.page/kavramlar/şişlik)
• Çarpıntı (https://www.nedemek.page/kavramlar/çarpıntı)

Teşhis:

PH teşhisi, fizik muayene, akciğer filmi, EKG, ekokardiyografi (https://www.nedemek.page/kavramlar/ekokardiyografi), pulmoner fonksiyon testleri ve sağ kalp kateterizasyonu gibi çeşitli testler kullanılarak konulur.

Tedavi:

PH'nin tedavisi, altta yatan nedene ve hastalığın şiddetine bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

• İlaçlar: Pulmoner arterleri genişleten, kan pıhtılarını önleyen veya kalbin yükünü azaltan ilaçlar kullanılabilir.
• Oksijen tedavisi (https://www.nedemek.page/kavramlar/oksijen%20tedavisi): Kan oksijen seviyelerini yükseltmek için oksijen verilebilir.
• Pulmoner tromboendarterektomi (PTE): KTEPH'de akciğerlerdeki kan pıhtılarını cerrahi olarak çıkarmak için yapılan bir işlemdir.
• Akciğer transplantasyonu (https://www.nedemek.page/kavramlar/akciğer%20transplantasyonu): İleri durumlarda akciğer transplantasyonu gerekebilir.

Önemli Not: Bu bilgiler sadece genel bir rehber niteliğindedir. Kesin tanı ve tedavi için bir doktora danışmanız önemlidir.